Κολπικός τοκετός μετά καισαρική τομή (VBAC-vaginal birth after caesarean) είναι η επιτυχής αποπεράτωση του τοκετού κολπικά ενώ στο παρελθόν η έγκυος έχει υποβληθεί σε καισαρική τομή. Μέχρι και στις ημέρες μας θεωρείται ένα από τα στερεότυπα της μαιευτικής. Είναι όμως ένας μύθος ή πραγματικότητα το γεγονός ότι μια γυναίκα με μία προηγηθείσα καισαρική τομή πρέπει να υποβάλλεται πάλι σε επόμενη εγκυμοσύνη σε καισαρική τομή;
Ας δούμε τα γεγονότα:
Μία γυναίκα που έχει υποβληθεί σε καισαρική τομή στο παρελθόν και επιθυμεί να γεννήσει κολπικά θα έχει τις ακόλουθες πιθανότητες εξέλιξης :
- Κολπικός τοκετός στην πλειονότητα των περιπτώσεων
- Μετατροπή σε καισαρική τομή κατά την διάρκεια της διαδικασίας
- Προγραμματισμένη καισαρική τομή
- Επείγουσα καισαρική τομή
Η προγραμματισμένη καισαρική τομή έχει να κάνει κυρίως με μαιευτικές ενδείξεις όπως ανώμαλο σχήμα ή προβολή του εμβρύου(εγκάρσιο σχήμα, ισχιακή προβολή), πολύδυμη κύηση, θέση πλακούντα (προδρομικός πλακούντας), μεγάλο μωρό ή ύπαρξη έρπητα γεννητικών οργάνων.
Η μετατροπή σε καισαρική τομή αφορά τις περιπτώσεις όπου η πορεία του τοκετού για κάποιο λόγο σταματά, ενώ η επείγουσα καισαρική τομή γίνεται σε περιπτώσεις όπου κινδυνεύει η ζωή του μωρού ή της μητέρας.
Το σημαντικότερο γεγονός είναι η κατάλληλη επιλογή της υποψηφίου για ένα επιτυχημένο κολπικό τοκετό. Στοιχεία που πρέπει ένας γιατρός να γνωρίζει προτού αποφασίσει το VBAC είναι τα ακόλουθα:
- Προηγούμενος κολπικός τοκετός ή VBAC (και τα δύο αυτά στοιχεία συνηγορούν υπέρ της επιτυχούς έκβασης)
- Το μεσοδιάστημα από προηγηθείσα καισαρική πρέπει να είναι ≥ 18 μήνες. Μεσοδιάστημα < 6 μήνες αυξάνει την πιθανότητα ρήξης μήτρας.
- Προηγούμενα χειρουργεία στην μήτρα (πχ αφαίρεση ινομυωμάτων)συνήθως αποτελούν αντένδειξη για VBAC
- Αίτια προηγούμενης καισαρικής τομής. Εάν το αίτιο ήταν μία ανώμαλη προβολή όπως ισχιακή τότε αυτό δεν είναι σύνηθες να ξανασυμβεί ενώ αίτια όπως μεγάλο παιδί ή αδυναμία προόδου τοκετού είναι πιθανόν να ξανασυμβούν οπότε μπορεί να χρειαστεί να γίνει μετατροπή σε καισαρική τομή στην τρέχουσα κύηση
- Η τομή στην μήτρα και όχι στο δέρμα εάν έχει γίνει κάθετα αυτό αποτελεί αντένδειξη για VBAC
- Αριθμός προηγηθεισών καισαρικών τομών. Συνήθως είναι ασφαλές το VBAC εάν έχει προηγηθεί μία καισαρική τομή
- Επίσης το βάρος της επιτόκου, η ηλικία και η γενικότερη υγεία της αποτελούν παράγοντες που πρέπει να λαμβάνει υπόψιν του ο γιατρός
Πλεονεκτήματα του κολπικού τοκετού μετά καισαρική τομή:
- Εμπειρία κολπικού τοκετού
- Ταχύτερη ανάρρωση
- Μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης αιμορραγιών που θα χρειαστούν μετάγγιση ή άλλες παρεμβάσεις
- Το μωρό εμφανίζει λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης αναπνευστικής δυσχέρειας
- Δυνατότητα περαιτέρω τεκνοποίησης καθότι οι επαναλαμβανόμενες καισαρικές τομές αυξάνουν την πιθανότητα δημιουργίας συμφύσεων και αυξημένης συχνότητας εμφάνισης προδρομικού ή διεισδυτικού πλακούντα
